Wapen Luyksgestel
Aanverwante artikelen
3 juli 1920: “In zilver drie boomen van sinopel op eenen geestgrond van natuurlijke kleur; het schild gedekt met eene gouden kroon van drie bladeren en twee parelpunten.”
Geschiedenis van het wapen
Afdrukken van een schependomszegel zijn bekend uit de jaren 1720-1773. Dit schependomszegel kan gezien de naam "LUYX.GESTEL" in het randschrift niet van vóór het midden van de 16de eeuw dateren. Het vertoont een wapenschild, gedwarsbalkt van zeven stukken. Het betreft hier het wapen van de graven van Loon. In 1816 beraadslaagden, op aanschrijvingen van de gouverneur van de provincie Antwerpen, "le maire et conseil municipal de la commune de Luycksgestel" over het gemeentewapen. Er werd een wapen gemaakt met in het midden daarvan een haan, voor zich houdend een gedeeld schild; I twee kleine vliegen; II gevuld van hoog naar laag. De gouverneur zond dit afschrift van het vergaderverslag met tekening door aan de Hoge Raad van Adel. Onduidelijk is waarom niet werd gereageerd. In 1818 kwam de toevoeging van het dorp aan Noord-Brabant wel in de vergadering van de Hoge Raad van Adel aan de orde, doch werd voor kennisgeving aangenomen. In 1839 schreef de burgemeester dat hij de kleuren van het schild en van de afbeelding van de Heilige Maarten in het schild niet kende. Dat wapen werd gevoerd toen de gemeente nog onder het Bisdom Luik viel. Ten tijde van het Departement van de Nedermaas was dat schild ingetrokken. Het dorpsbestuur heeft volgens het bovenstaande dus kort na 1818 een zegel doen snijden met daarin een ruiter met hoed en wapperende mantel op een springend paard op een grasgrond. In 1919 verzocht de burgemeester aanvankelijk om een wapen met Sint-Maarten, patroon der kerk, én het wapen van de familie Meijlink. J.A.M.M. Meijlink was burgemeester van Luyksgestel van 1919 tot 1925. De Hoge Raad van Adel vond een nieuw wapen met Sint-Maarten in Noord-Brabant niet wenselijk en gaf de voorkeur aan een wapen, dat zou verwijzen naar de naam van de gemeente. Men voelde het meest voor het tweede deel van de naam, dat toen (1919) werd verklaard als "lo op den geest" in dit geval bosch op hoge zandgrond. Heraldisch vertaald werd dat "drie bomen op een zandgrond". Een relatie met Luik, bijvoorbeeld middels een vrijkwartier, werd toch niet zo wenselijk geacht. Bij Koninklijk Besluit van 3 juli 1920 nr. 70 werd het wapen met bovenstaande beschrijving verleend.
Bronnen
Originele wapendiploma in RHCe, THA, Atlantisnr. 23996.
Foto wapen uit Wapenregister Hoge Raad van Adel: RHCe, THA, Atlantisnr. 10148.
Rapport betreffende herziening van de wapens van gemeenten en de instelling van wapens voor de dorpen in de Regio Eindhoven [Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde, september 1996].